Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Mousso-espiralo-serpentouso
Tortella tortuosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle tortueuse.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno trachis en couissin o en mato denso sus li roco cauquiero. Li fueio de 2 à 6 mm, acabado pèr uno longo pouncho, se recounèisson coume tóuti li Tortella à soun V entre la baso ialino e lou aut verd. Un cop seco devènon touto torso, serpentouso. La sedo de l'espouroufite èi longo de 2 à 3 cm e l'urno (3 mm) a un peristome espirala de 2 à 3 tour.
Usanço :Poudèn s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella.
Port : Acroucarpo
Taio : 2 à 5 cm
Fueio : 2 à 6 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 2 o 3 tour
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Roco
- Claparedo
- Souco d'aubre
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-oulartico
e Mediterrano
Ref. sc. : Tortella tortuosa (Hedw.) Limpr., 1888